بهبود سطح زندگي و رفاه اجتماعي، و درخواست بيشتر مردم براي ترميم، بازسازي و جوان تر شدن پوست و از طرف ديگر پيشرفت روزافزون علم پزشكي، سبب به كاربردن روش هاي جديد جراحي پوست و ترميمي گشته است.

يكي از مشكلاتي كه در سنين بحران ساز، يعني سنين ازدواج مورد توجه جدي قرار مي گيرد، ظاهر ناخوشايند آثار زخم هاي صورت است كه عمدتا توسط جوش هاي چركي و عميق صورت و همچنين در اثر عوامل ديگر مانند آبله مرغان و جراحات پوستي ناشي از ضربه و تصادفات يا بيماري هاي ديگر به وجود مي آيد.

عارضه ي عمده اين گونه موارد، جنبه هاي اجتماعي - رواني آن است كه در بعضي از افراد جوان مي تواند مخرب باشد. اين مساله در بدترين زمان ممكن از زندگي، كه ظواهر شخصي و خودآگاهي در اين مورد در اوج است، اتفاق مي افتد.

اگرچه جوشگاه هاي(جاي جوش) پوستي از نظر ديگران مي تواند خيلي خفيف و نامشخص باشد، ولي با اين حال براي خود فرد، بسيار قابل توجه و باعث خجالت، ناراحتي و عصبي شدن مي شود و حتي ممكن است باعث محروم شدن از وجهه ي اجتماعي توسط خود بيمار نيز بشود.

اين گونه افراد را نمي توان با اين توصيه كه بيماري اشان كم اهميت است، راضي كرد و اغلب بايستي به تقاضاي آنها براي درمان پاسخ گفت. از آنجا كه پيشگيري از ايجاد اسكار(SCAR) يا جوشگاه(جاي جوش) بسيار ساده تر از درمان آن است، لذا در اكثر موارد تاكيد بر درمان طبي زودرس و فوري و طولاني تا پايان بيماري مي باشد.

در جوش غرور جواني اسكارها مي توانند از سوراخ هاي كوچك كه ممكن است با سوراخ هاي گشاد شده ي غدد چربي پوست اشتباه شوند، تا ضايعات آبله اي شكل بزرگ و عميق، ديده شوند. اين جوشگاه ها يا اسكارها مي توانند صورت، پشت، سينه و حتي بازو را گرفتار كنند و مي توانند فرورفته يا برآمده باشند.

در مورد انتخاب بهترين روش درمان يا مراحل درمان، در بين پزشكان اختلاف نظر وجود دارد.

روش هاي مختلف درمان اسكار، آكنه و جوشگاه هاي صورت عبارتند از:عمل تراشيدن پوست، استفاده از ليزر دي اكسيد كربن، عمل جراحي برداشتن اسكار، برآمده كردن پوست و گرافت پوستي، تزريق مواد پركننده ي اسكار و پيلينگ يا لايه برداري پوست.

هر يك از اين روش هاي درمان را مي توان بر اساس شدت و گستردگي ناهنجاري پوست در فرد مبتلا و وضعيت اجتماعي و اقتصادي وي انتخاب كرد و براي درمان اقدام نمود.

روش ساييدن پوست يا "درم ابريژن"

يكي از روش هاي متداول و مؤثر در برطرف كردن زخم هاي صورت ناشي از جوش غرور، آبله مرغان، اسكار جراحات پوستي، مواردي مثل خالكوبي، لكه هاي مربوط به سن و آفتاب، و چين و چروك، ساييدن پوست يا به اصطلاح علمي "درم ابريژن" (DERMABRASION) است.

اين روش اولين بار توسط دانشمند آلماني آقاي كرومه در سال 1905 ميلادي شروع شد و در سال 1940 و 1950 توسط آقايان كورتين و بروك روش فعلي، كه استفاده از دستگاه موتور سمباده دار با حركت دوار مي باشد، توضيح داده شد. اين روش يك دهه بعد، محبوبيت خاصي در بين مردم پيدا كرد و در اين مدت كامل تر شد. در اين روش به وسيله عمل تراشيدن پوست، لايه سطحي پوست ساييده مي شود، در نتيجه لايه زيرين پوست كه ظاهر صاف تر و شفاف تري دارد، جايگزين آن مي شود.

همچنين لايه ي زاينده پوست تا مدت شش ماه بعد فعال تر مي شود و سرعت رسيدن سلول هاي عمقي پوست به سطح پوست بيشتر مي گردد. كلاژن سازي در ناحيه دوم فعال تر شده و استحكام درم بيشتر مي گردد.

كليه اين اتفاقات باعث كم كردن عمق اسكارها و فرورفتگي هاي پوست يا از بين رفتن آنها مي شود. استفاده از كرم هاي مخصوص كه قبل از عمل باعث تحريك پوست و لايه برداري مي شود، چند هفته قبل از عمل ضروري بوده و باعث سريع تر شدن ترميم پوست، پس از عمل ساييدن پوست مي گردد.

قبل از عمل تراش پوست، داروهاي آرام بخش و بي حس كننده ي موضعي توسط پزشك تزريق مي گردد و اين عمل، مي تواند در بيمارستان، مراكز جراحي سرپايي يا حتي در مطب انجام پذيرد.

جراح به وسيله يك دستگاه گردان با سرعت بالا كه در سر آن سمباده يا برس مخصوص وجود دارد، با برداشتن لايه هاي فوقاني پوست موجب مسطح شدن پوست مي شود. پس از عمل با پانسمان مخصوص روي پوست پوشانده شده وبعد از 2 تا 4 روز، پانسمان برداشته مي شود و پس از دو هفته، بيمار مي تواند با استفاده از وسايل ضد آفتاب به سركار خود برود.

البته تا مدت شش ماه بيمار نبايستي در معرض مستقيم نور آفتاب قرار گيرد. بيماراني كه سابقه عفونت تب خال يا سابقه عدم ترميم زخم دارند و همچنين كساني كه قرص هاي اكوتان مصرف مي نمايند، بايستي قبل از عمل به پزشك اطلاع دهند.

شايع ترين موارد استفاده از ساييدن پوست، به ترتيب براي درمان جوشگاه ناشي از آكنه، برطرف كردن لكه هاي پيري پوست، اسكار(جاي زخم) ناشي از عمل جراحي يا ضربه، برطرف كردن چروك پوست و برداشتن خالكوبي مي باشد.

ساييدن پوست روي اسكار ناشي از ضربه يا جراحي پوست، تقريبا شش هفته پس از ايجاد آسيب، نتيجه كامل و عالي دارد.

در برداشتن خالكوبي پوست توسط ساييدن پوست، نبايد انتظار داشت كه با يك بار، نتيجه كامل و عالي بدست آيد و ممكن است 2 يا 3 بار اين عمل تكرار شود.

در مورد اسكار ناشي از آبله مرغان نيز عمل تراشيدن پوست شش هفته بعد از بهبود پاسخ مي دهد.

عمل ساييدن پوست يك روش مناسب براي صاف كردن ناهمواري هاي پوستي به جا مانده از آكنه، اسكار عمل جراحي، ضربه يا تصادفات و برطرف كردن لكه هاي پيري پوست، خالكوبي و چروك صورت است.

بعضي مواقع مجبور مي شويم جوشگاه هاي بسيار عميق پوست صورت را با عمل جراحي برداشته و محل را بخيه بزنيم. در برخي بيماران لازم است اسكارهاي عميق توسط تزريق كلاژن پُر شود يا در بعضي موارد پيوند پوست از پشت گوش به ناحيه فرو رفته ي پوست انجام گيرد.

انواع مختلف لايه برداري يا پيلينگ هاي مكرر پوست، به تنهايي يا همراه با عمل ساييدن پوست براي بهبودي جوشگاه هاي سطحي و التهابي پوست انجام مي شود كه اين عمل اگر همراه با مصرف طولاني مدت اسيدهاي رتينوئيك و تركيبات آلفاهيدروكسي اسيد باشد، بخصوص در افرادي با پوست سفيد و روشن نتايج خوبي دارد. امروزه از ليزر دي اكسيد كربن، در درمان اسكارهاي پوستي نيز استفاده مي شود كه نتايجي خوب داشته و با عمل ساييدن پوست قابل مقايسه است و عوارض آن نيز، محدود گزارش شده است.

دكتر محمد علي نيلفروش زاده- متخصص پوست، مو و زيبايي

منبع: بيتوته

گؤنده ر     بؤلوم لر: سلامتي